صلی الله علیک با ابا عبد الله
یا صاحب الزمان یا شریک القرآن والامام انس والجانصلی الله علیک با ابا عبد الله
یا صاحب الزمان یا شریک القرآن والامام انس والجاندیدار حضوری
دیدار حضوری
برخی به هر دلیل، عیادت و زیارت و احوالپرسی شان «غیر حضوری» است. می کوشند تا از طریق این و آن، یا از راه تلفن و نامه احوالپرسی کنند و تماس داشته باشند. گرچه از این رهگذر، «کسب اطّلاع» می توان کرد؛ ولی دیدار رویاروی و نشست و گفتگوی چهره به چهره، حلاوت و برکتی دیگر دارد.
در احادیث، عنوانِ «تزاور» و «ملاقات» مطرح است. دیدن و ملاقات کردنِ حضوری. البته احوالپرسی تلفنی هم خیلی خوب است و نوعی صله رحم محسوب می شود، ولی جای «دیدار حضوری» را پر نمی کند. نامه نوشتن به اقوام و دوستان نیکو است، امّا بار سفر بستن و حضورا خدمت پدر و مادر و بستگان و آشنایان رسیدن و آنان را شاد کردن، ثوابی مضاعف و تأثیری افزونتر دارد. می گویید نه؟ امتحان کنید!
شما خودتان از دیدار چهره برادر یا فرزند یا دوست بیشتر خوشحال می شوید ـ اگر از سفر آیند ـ یا از شنیدن صدایشان از آن سوی سیمهای مخابرات؟ تازه، این خودش نشان محبّت بیشتر و صمیمیّت و یکدلی در رابطه ها است. اگر هنگام درگذشت یکی از اقوام، از دوستان و آشنایانتان کسی تلگراف تسلیت بفرستد، یا آنکه از شهر و محله خود پیش شما آمده، از نزدیک در غمتان شریک شود و در مراسمتان شرکت کند، کدام یک را صمیمی تر می یابید؟ رفت و آمد خودتان با دیگران نیز چنین است. هرگز به تلفن و نامه قناعت نکنید و «صدا» و «دستخط» و «عکس» را به جای دیدار حضوری ننشانید.
«اُویس قرنی» را شنیده اید که از مادر اجازه گرفت و از «یمن» به «مدینه» آمد، تا محبوبش، محمد مصطفی(ص) را یک بار ببیند و برگردد ... و چنان شد که پیامبر اکرم(ص) فرمود: من بوی بهشت را از سوی قَرَن می شنوم، چه بسیار مشتاق تو هستم، ای اویس قرن! «تَفُوحُ روایحُ الجنّةِ مِن قِبَلِ قَرَن، واشوقاه الیکَ یا اویسَ القَرَن!»(6)
* دیدار برادران، سبب انبساط خاطر و باروری اندیشه است، هر چند کوتاه و اندک باشد.
در همین دیدارهای حضوری است که نشاط خاطر و بهره وری از تجارب و سخنان نهفته است. امام هادی(ع) فرموده است:
«مُلاقاةُ الاِخوان نَشْرَةٌ وَ تلقیحُ العَقْلِ وَ اِنْ کانَ نَزْرا قَلیلاً»(7)
«دیدار برادران، سبب انبساط خاطر و باروری اندیشه است، هر چند کوتاه و اندک باشد.» با این همه آثار و برکات، دیگر چه جای درنگ و بهانه جویی و عذرتراشی برای ترک مراوده و رفت و آمد؟! برای این گونه دیدارها، باید در پی بهانه بود و هر فرصتی را مغتنم شمرد، ... البتّه تا حدّی که به مزاحمت نیانجامد و موجب اتلاف وقت دیگری نشود.
وقتی کسی از مسافرت برمی گردد، یا خداوند به کسی فرزندی عنایت می کند، یا ازدواجی صورت می گیرد، یا خانه جدیدی خریداری می شود، یا خدای ناکرده بیماری و کسالتی برای کسی پیش می آید، اینها همه بهانه «تجدید عهد» و دیدار حضوری است. حتّی اگر او هم مهمانی ندهد، ولی در صورت فراهم بودن شرایط، رفتن به دیدار و گفتنِ خوشامدی، تهنیتی، تبریکی ، تسلیتی، خدا شفا دهدی، چشم روشنی و ... مناسب است و این «دیدارها مایه تحکیم دوستیها است.»
پیامبر رحمت فرمود: «الزّیارةُ تُنْبِتُ المودَّةَ»(8)
«دیدار، دوستی آور است.»
دیدار کریمانه
چه خوب که در دیدارها، قصد قربت کنید و اینها را به حساب خدا بگذارید. اگر معامله و سودا هم می کنید، با خدا سودا کنید، تا اجر ببرید. نگویید: من چند بار رفته ام، آنها نیامده اند، نوبتی هم که باشد، حالا نوبت آنها است ...
در بهره وری از ثواب و پاداش الهی که نباید این گونه محاسبات را به میان کشید. درست است که هر «دید»ی، «بازدید»ی دارد و هر سلامی، علیکی و هر نامه ای جوابی! ولی گاهی هم باید کریمانه و بزرگوارانه برخورد کرد. دیدار مؤمن، دیدار خدا است و چقدر ثواب دارد. در حدیث قدسی آمده است که خداوند می فرماید:
«اَیّما مُسلِمٍ زارَ مُسلما فَلَیْسَ ایّاهُ زارَ، اِیّایَ زارَ وَ ثوابُهُ عَلیَّ اَلجَنَّةُ».(9)
«هر مسلمانی که به دیدار مسلمانی برود، او را نه، بلکه مرا زیارت کرده است و پاداش او بر عهده من، بهشت است. چه چیزی بالاتر از این؟ دیدار مؤمن، همپای دیدار خدا!»
از امام باقر و امام صادق(علیهماالسلام) روایت است:
«هر مؤمنی که به قصد دیدار مؤمن دیگر بیرون رود و او را همراه با معرفت به حقوقش زیارت کند، به پاداش هر گامش در این راه، خداوند حسنه ای برای او می نویسد و سیّئه ای از او محو می کند و درجه ای می افزاید. چون در بزند، درهای آسمان به رویش باز می شود و چون با یکدیگر ملاقات و مصافحه و معانقه کنند، خدای متعال رو به فرشتگان کرده و مباهات می کند که: دو بنده ام را بنگرید! به خاطر من با هم دوستی و دیدار می کنند. بر من است که از این پس از عذاب، مصونشان دارم. و چون برگردد، فرشتگان بدرقه اش می کنند و اگر تا شبِ بعد، از دنیا برود، از حساب، معاف می شود ...»(10)
وقتی دیدارها این همه فضیلت و ثواب و آثار دنیوی و اخروی دارد، چه محرومند آنان که به بهانه های مختلف یا لجاجتها و اندیشه های کودکانه و حقیرانه، با هم قهر یا ترک رفت و آمد می کنند و درهای برکت را به روی خویش می بندند!
گرمای دلها در سایه دیدارهای صمیمانه و معاشرتهای مخلصانه و آمیخته به صداقت و مودّت است.
کانون زندگی و خانواده ها را گرمتر کنیم، با معاشرت و مودّت و دیدار ....
1- اصول کافی، ج2، ص175.
2- همان.
3- همان، ص177، حدیث10.
4- میزان الحکمه، ج4، ص297.
5- مکارم الأخلاق، ص19.
6- سفینة البحار، ج1، ص53.
7- میزان الحکمه، ج4، ص298.
8- سفینة البحار، ج1، ص567.
9- همان.
10- همان.
دنیاى بدون «خمینى»
دنیاى بدون «خمینى»
آنچه در پی می‌آید یکی از خاطرات آیت‌الله خامنه‌ای است که پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب، آن را در آستانه سالروز رحلت حضرت امام (ره) منتشر می‌کند:
خدا مى‌داند که در طول این ده‌سال، فکر چنین روزى، همیشه دل ما را لرزانده بود. نمى‌دانستیم دنیاى بدون «خمینى» چگونه قابل تحمل است. به همین خاطر، چندین بار به ایشان عرض کردم: دعاى بزرگ من در پیشگاه خدا این است که من قبل از شما بمیرم.
در همان روز تلخ که حال امام مساعد نبود، من جمعى از اعضاى شوراى بازنگرى قانون اساسى را دعوت کردم و به آنها گفتم که حال امام خوب نیست؛ کار بازنگرى را قدرى تسریع کنیم و مژده‌ى اتمام آن را به ایشان در بیمارستان بدهیم تا دل امام شاد شود. واقعاً از تصور آن چیزى که ممکن بود پیش آید، قلب من مى‌لرزید؛ صدایم شکست و نتوانستم حرفم را تمام کنم...
سخنرانى در مراسم بیعت فرماندهان و اعضاى سپاه پاسداران انقلاب اسلامى، 17/03/1368
منبع: پایگاه اطلاع رسانی دفتر حفظ و نشر آیت الله خامنه ای
تنظیم برای تبیان